De CREG nodigt studenten en onderzoekers uit om hun studiewerk aan de vrijmaking van de elektriciteits- en gasmarkt te wijden. Dit voorstel tot samenwerking en begeleiding is voornamelijk gericht op verhandelingen, thesissen of onderzoeksopdrachten in de economische of toegepaste wetenschappen of in de rechten.

Hierna volgt een een indicatieve lijst van onderzoeksthema's. Andere creatieve ideeën zijn uiteraard welkom. De begeleiding beperkt zich in principe tot twee kandidaten per jaar. Mocht deze oproep u aanspreken, gelieve dan contact te nemen met de heer Chris Cuijpers via het contactformulier.

Indicatieve lijst van onderzoeksthema's

Deze voorstellen zijn ruim geformuleerd en dienen ter inspiratie. Het is aan de student om een eigen, afgeleid voorstel uit te werken. Het engagement van begeleiding kan enkel starten na voorlegging van een gedetailleerde activiteitenplanning en na goedkeuring door de betrokken partijen. Voorafgaand overleg is daarom welkom.

De vraag naar vervoerscapaciteit voor de overbrenging van aardgas in België

Toelichting

De unbundling van de geïntegreerde aardgasondernemingen, die zowel instonden voor het vervoer als de levering van aardgas, heeft geleid tot de creatie van een nieuwe markt: de markt voor vervoerscapaciteit. Deze markt is in volle ontwikkeling, zowel aan de aanbod- als vraagzijde. De vervoersondernemingen breiden hun dienstenpakket uit (vaste vervoerscapaciteit, niet-vaste vervoerscapaciteit, flexibiliteit, …) terwijl de netwerkgebruikers op zoek zijn naar vervoersdiensten op maat van hun portefeuille van aardgasklanten. De CREG waakt over de marktregels.

De vraag naar vervoerscapaciteit is niet langer een pure afgeleide van de aardgasvraag maar zal steeds meer onderhevig zijn aan de dynamiek van de vervoersmarkt zelf. Omwille van infrastructuurplanning is het noodzakelijk om over degelijke schattingen te beschikken van de vervoersvraag om tijdig verzadigingspunten te kunnen identificeren en weg te werken.

Doelstellingen

  1. Een analyse van de verschillende vervoersbehoeften van de netgebruikers en de beschikbaarheid van deze diensten op de vervoersmarkt;
  2. Bepaling van de factoren die de vraag naar de verschillende vervoersdiensten bepalen en hun functioneel verband;
  3. Simulatie van de vraag naar de verschillende vervoersdiensten;
  4. Vooruitzichten van de vervoersvraag in België.

Achtergrondinformatie

Studie over de werking van en de prijsevolutie op de Belgische groothandelsmarkt voor aardgas – monitoringrapport (beschikbaar in de rubriek Publicaties).

Bevoorradingszekerheid en de dimensionering van het vervoersnetwerk voor aardgas in België

Toelichting

De veiligstelling van aardgasvoorziening is niet enkel een kwestie van voldoende aardgasbeschikbaarheid maar ook een bekommernis van voldoende vervoerscapaciteit. Het komt er dus op aan dat het vervoersnetwerk tijdig wordt versterkt en uitgebreid om de vervoersbehoeften van de netgebruikers te kunnen opvangen. De moeilijkheid hierbij is niet zozeer de ontwikkeling van vraagscenario’s voor aardgas maar wel de bepaling van het piekdebiet waarvoor het netwerk dient ontworpen te zijn. Het netwerk wordt gedimensioneerd voor een piekdebiet: voor dit debiet zijn de leidingen volledig benut en tijdens de andere momenten is er een overschot van capaciteit. Voor de bepaling van het ontwerpdebiet wordt vertrokken van waarschijnlijkheidsanalyses waarbij exogeen een criterium (drempel) wordt gesteld. Er wordt bijvoorbeeld bepaald dat er voldoende capaciteit moet zijn om de uitzonderlijk hoge vraag naar aardgas bij extreem koude weersomstandigheden die statistisch gezien eenmaal per twintig jaar voorkomen, te kunnen opvangen.

Mede door de vrijmaking van de aardgasmarkt waarbij aardgasvervoer en aardgaslevering gescheiden zijn, is het dimensioneringsvraagstuk complex geworden omdat tot op zekere hoogte de markt het niveau van zekerheid vrij kan onderhandelen.

Doelstellingen

  1. Een doorlichting van de dimensioneringsproblematiek in een open aardgasmarkt;
  2. Internationale vergelijking van de regelgeving en praktijken inzake de dimensionering van het aardgasvervoersnetwerk;
  3. Een voorstelling van een methodologie om het referentiedebiet voor dimensionering te bepalen;
  4. Een toepassing van de methode voor België.

Achtergrondinformatie

Studie over de werking van en de prijsevolutie op de Belgische groothandelsmarkt voor aardgas – monitoringrapport (beschikbaar in de rubriek Publicaties).

De vrijmaking van de aardgasmarkt in Europa en de behoeften aan vervoerscapaciteit

Toelichting

De vrijmaking van de Europese aardgasmarkt wijzigt de behoeften aan vervoerscapaciteit (nationaal en internationaal – doorvoer) en de wijze waarop het vervoer wordt georganiseerd. Toen de nationale monopolies nog bevoorraad werden met lange termijncontracten die rechtstreeks waren afgesloten met de aardgasproducenten, was het traject van het aardgas tussen winning en consumptie op voorhand gekend. Dit is niet langer meer het geval gezien de ontwikkeling van een groothandelsmarkt voor aardgas en de verschillende tussenpersonen die gebruik maken van moderne instrumenten zoals swaps van aardgas om hun klanten te bevoorraden. Commerciële swaps van aardgas leiden tot besparingen in de vervoerskosten (zie het ontstaan van aardgashubs) en dit geldt ook voor de boekingen van capaciteit in tegenstroom (backhaul). Anderzijds vereist commerciële vrijheid ook een flexibeler vervoersnetwerk met voldoende interconnecties tussen de netwerken en extra capaciteit om te kunnen arbitreren. Er zijn dus twee compenserende krachten op de vervoersmarkt die de uiteindelijke fysieke capaciteitsbehoeten bepalen.

Dit project is gericht op de beantwoording van het vraagstuk of de vrijmaking van de Europese aardgasmarkt al dan niet tot gevolg heeft dat de vraag naar vervoerscapaciteit voor doorvoerstromen en binnenlandse aardgasstromen toeneemt (meer interconnecties, meer leidingen, …).

Doelstellingen

  1. Een doorlichting van de mechanismen die de vraag naar vervoerscapaciteit binnen Europa bepalen.
  2. Beantwoording en beoordeling van de vraag of de vrijmaking leidt tot meer investeringen in vervoerscapaciteit.
  3. Evaluatie van het vraagstuk vanuit de Belgische situatie.
  4. Gevolgtrekkingen voor de marktregulering en de dimensioneringsproblematiek van infrastructuur in een open aardgasmarkt.

Achtergrondinformatie

Studie over de werking van en de prijsevolutie op de Belgische groothandelsmarkt voor aardgas – monitoringrapport (beschikbaar in de rubriek Publicaties).

De raming van het technisch-economisch potentieel aantal aardgasklanten in België

Toelichting

Het aantal aardgasaansluitingen, zowel huishoudelijk als professioneel, kent een gestage groei in België. Het leeuwenaandeel van de nieuwe woningen wordt aangesloten op de aardgasdistributie en nieuwe elektriciteitscentrales (warmtekrachtkoppelingsinstallaties) worden bijna uitsluitend gevoed met aardgas. De penetratiegraad van het netwerk en de aansluitingsgraad zijn evenwel verschillend binnen België. In sommige gebieden en sectoren is er nog een aanzienlijk potentieel voor bijkomende aardgasaansluitingen maar zijn de randvoorwaarden voor een aansluiting blijkbaar nog niet vervuld.

Dit project beoogt de situering van de huidige aansluitingsgraad per sector en per gebied in België te situeren binnen het corresponderend potentieel en van hieruit aanbevelingen te formuleren. In dit geheel wordt rekening gehouden met meerdere invalshoeken die het technisch-economisch potentieel bepalen waaronder ook de aardgasafhankelijkheid.

Doelstellingen

  1. Een doorlichting van de huidige aansluitingsgraad per economische sector en per gebied (bijvoorbeeld provincie) in België;
  2. Een raming van het aansluitingspotentieel per economische sector en per gebied;
  3. Analyse van het verschil in de huidige aansluitingsgraad en het technisch-economisch potentieel;
  4. Formuleren van aanbevelingen voor een optimalisatie van de aansluitingsgraad.

Achtergrondinformatie

Studie over de werking van en de prijsevolutie op de Belgische groothandelsmarkt voor aardgas – monitoringrapport (beschikbaar in de rubriek Publicaties).